مطالعه نقش و جایگاه کتابخانه های آموزشگاهی در نظام آموزشی از دیدگاه دبیران، دانش آموزان و کتابداران و ارائه راهکارهای مناسب

هدف این پژوهش، مطالعه نقش کتابخانه های آموزشگاهی مقطع متوسطه شهر تبریز در نظام آموزشی از دیدگاه دبیران ، دانش آموزان و کتابداران و ارائه راهکار های مناسب می باشد. نمونه آماری این پژوهش تعداد 129 نفر از دانش آموزان، 143 نفر دبیران و 89 نفر از کتابداران مدارس مقطع متوسطه تبریز هستند که به شیوه نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده اند. روش مورد استفاده در این پژوهش، پیمایشی است. ابزار گردآوری داده ها شامل سه پرسشنامه محقق ساخته همرا با دو سوال باز در پرسشنامه دبیران و کتابداران می باشد. روش نمونه گیری، نمونه گیری خوشه ای می باشد و از روش های آماری توصیفی و تحلیلی برای پاسخ به پرسش ها پژوهش و آزمون فرضیه ها استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که در حالت کلی، نقش آموزشی کتابخانه با میانگین 34/3 و نقش پژوهشی با میانگین 12/3 از نظر دانش آموزان تأیید اما نقش فرهنگی با میانگین تقریبا 3 و سطح معناداری بزرگتر از 05/0 در سطح متوسط نسبت به دو نقش آموزشی و پژوهشی می باشد. از نظر دبیران نقش آموزشی با میانگین 61/3 و نقش فرهنگی با میانگین 43/3 و نقش پژوهشی با میانگین55/3 بوده بنابراین هر سه نقش از وضعیت یکسانی برخوردار بوده و از نظر دبیران تأیید می شوند. از نظر کتابداران نقش آموزشی با میانگین 60/3، نقش پژوهشی با میانگین 51/3 و نقش فرهنگی با میانگین 44/3 می باشد، بنابراین هر سه نقش از دیدگاه کتابداران تأیید می-شود. در حالت کلی هر سه گروه بیشترین نمره را به نقش آموزشی کتابخانه داده اند. بنابراین بین دیدگاه سه گروه رابطه مثبت و معناداری مشاهده نشد. در میان سه گروه، از نظر دانش آموزان نقش و جایگاه کتابخانه های آموزشگاهی در سطح پایین می باشد. همچنین یافته های حاصل از قسمت دوم پرسشنامه در خصوص بررسی یکی از اهداف پژوهش که شناسایی مشکلات کتابخانه های آموزشگاهی بود، نشان داد که عدم توجه و اهمیت به شغل کتابداری، نبود پست سازمانی کتابدار در تشکیلات آموزش و پرورش و بی توجهی به کتابخانه ها در سازمان آموزش و پرورش بالاترین میانگین را در بین سایر عوامل به خود اختصاص داده و به عنوان مهم ترین موانع استخدام کتابدار به شمار می روند. همچنین نبود قانون شفاف، کافی و روزآمد، نبود دیدگاه صحیح جامعه از حرفه کتابداری و عدم آشنایی جامعه با نقش کتابخانه های آموزشگاهی به عنوان پررنگ ترین چالش و مشکلات کتابخانه های آموزشگاهی تلقی شده اند.